جان رالز: از سنت قرارداد اجتماعی تا دو اصل عدالت

نویسندگان

شهلا اسلامی

چکیده

سنت قرارداد اجتماعی در تاریخ فلسفه ی سیاسی از اهمیت خاصی برخوردار است. نظریه پردازان کلاسیکسنت قرارداد اجتماعی، مثل لاک، روسو و کانت، قرارداد اجتماعی را برای برقراری مرجعیت سیاسی بهمنظور غلبه بر مشکلات زندگی در وضعیت بی قانونی امری لازم می دانستند. جان رالز در نظریۀ عدالت خودرویکرد تاز های به نظریۀ قرارداد اجتماعی دارد. او طرف های قرارداد یای را برای انتخاب اصول عدالت فرضمی کند که به تعیین اصول اخلاقی که نهادهای سیاسی جامعه را شکل می دهد، می پردازند. طرف های قرارداددر دیدگاه رالز در موقعیتی فرضی به نام موقعیت اولیه قرار دارند. این افراد آزاد، برابر و عقلانی اند و در پردهجهل هستند؛ به این معنا که از خصوصیاتی مانند جنسیت، جایگاه اجتماعی، جهتگیری مذهبی و برداشتنام می برد که اصول عدالت و « تعادل تأملی » خود از امر خیر ناآگاه هستند. رالز در این موقعیت از فنی به نامداوری های سنجیده ی ما را با هم هماهنگ می کند. در موقعیت اولیه، طرف های قرارداد دو اصل عدالت، یعنیاصل آزادی و اصل برابری را انتخاب م یکنند. مفهوم موقعیت اولیه تفسیری از دیدگاه کانت دربارۀ اصلآزادی اراده و امر مطلق است. توصیف این موقعیت است که فرد را قادر م یسازد ، هنگام عمل به اصولانتخاب شده در این موقعیت، طبیعت ذاتی خود را به عنوان انسان آزاد و خودآیین نشان دهد. بنابراین رالز ازقرارداد اجتماعی برای مشروعیت بخشیدن به مرجعیت سیاسی استفاده نمیکند، بلکه او با استفاده ازموقعیت اولیه مفهومی از طبیعت انسان را ارائه م یکند که لیبرال ها همواره از آن سخن گفته اند؛ فرد آزادشده، فردی که از هرگونه فشار اجتماعی، سنتی و یا سیاسی رها شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

جان رالز و عدالت بین المللی

جان رالز برای تبیین مفهوم و جایگاه عدالت در عرصه بین¬المللی، اصولی را که از عرف بین¬الملل نشئت گرفته اند و بطور معقولانه¬ای می¬توانند مورد توافق همه دولت¬ها قرار گیرند، بعنوان یک مبنای مشترک و عادلانه مطرح می¬سازد. وی در راستای بررسی سیاست خارجی «دولت¬های لیبرال دموکرات» در عرصه بین¬المللی، رابطه این دولت¬ها با دول دیگر را تنها با توجه به رعایت اصول مذکور از جانب آنان مورد سنجش و ارزیابی قرار م...

متن کامل

عدالت اجتماعی و عدالت فضایی؛ بررسی و مقایسه نظریات جان رالز و دیوید هاروی

عدالت به عنوان مفهومی عامه پسند و محبوب از معدود مفاهیمی است که همواره مورد بحث و جدل فراواناندیشمندان و صاحبنظران بوده است؛ و اندیشمندان مختلفی که در زمینه های مختلف علمی فعالیت کرده اند، دربارهعدالت اجتماعی اظهار نظرهای متفاوتی ابراز نموده اند. جان رالز یکی از معروف ترین فلاسفه سیاسی قرن بیستم ودیوید هاروی برجسته ترین جغرافیدان نیمه دوم قرن بیستم، آثار و نظریاتی را در مورد عدالت اجتماعی و عدا...

متن کامل

مساله عدالت در آراء جان رالز و شهید بهشتی

در اداره ی جوامع بشری آن چه که بیش از سایر امور،  آموزه های اجتماعی و حکومتی را به خود معطوف نموده مقوله مهم و بنیادین «عدالت»است. از میان اندیشمندان لیبرال می توان به «جان رالز)»،(1921-2002م) اشاره کرد که در تلاش بود تا به گونه ای اصول لیبرالیسم و آرمان عدالت خواهی را جمع نموده و راهی برای جلوگیری از نابرابری بیابد. در میان متفکران و اسلام شناسان بزرگ معاصر،شهید بهشتی(1307-1360ش) بدلیل آشنایی ...

متن کامل

تحلیل فلسفی روش‌شناسی جان رالز در استخراج معیار عدالت اقتصادی

  چکیده     از جملة مهم­ترین عناصر فرهنگی هر جامعه، عدالت و میزان توجه آن جامعه به عدالت است، طوری که نگرش هر جامعه­ای به عدالت، دیگر عناصر هویت­بخش آن جامعه را روشن می­کند. این مقاله در نظر دارد با بهره­گیری از روش تحلیل فلسفی، به کنکاشی در روش­شناسی نظریة عدالت رالز بپردازد. نظریة عدالت رالزی از جملة اصلی­ترین نظریات معاصر مغرب زمین است که بررسی و نقد آن می­تواند ما را به رویکردی مناسب برای ا...

متن کامل

عدالت اجتماعی و عدالت فضایی؛ بررسی و مقایسه نظریات جان رالز و دیوید هاروی

عدالت به عنوان مفهومی عامه پسند و محبوب از معدود مفاهیمی است که همواره مورد بحث و جدل فراواناندیشمندان و صاحبنظران بوده است؛ و اندیشمندان مختلفی که در زمینه های مختلف علمی فعالیت کرده اند، دربارهعدالت اجتماعی اظهار نظرهای متفاوتی ابراز نموده اند. جان رالز یکی از معروف ترین فلاسفه سیاسی قرن بیستم ودیوید هاروی برجسته ترین جغرافیدان نیمه دوم قرن بیستم، آثار و نظریاتی را در مورد عدالت اجتماعی و عدا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
جستارهای فلسفی

ISSN 2008-0433

دوره 4

شماره شماره 2 (پیاپی 12 ) 2007

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023